Aslan K., Ünal E. (Yürütücü), SAĞIROĞLU P.
Diğer Resmi Kurumlarca Desteklenen Proje, 2023 - 2025
Kan yabancı yüzeylerle temas ettiğinde başta trombositler ve fibrinojen gibi pek çok kan proteinleri ve faktörler aracılığıyla 4-10 dakika içerisinde pıhtılaşmaya başlar. Kan torbalarında pıhtılaşmayı önlemek için, Heparin gibi antikoagülanlar sıklıkla kullanılır, ancak ne yazık ki heparin trombositopeni ve hiperkalemi gibi bozuklukları tetikleyerek ölüme bile neden olabilmektedir. Ayrıca, klinikte kullanılan kan torbaları trombositlerin sürekli gaz alışverişini sağlamak için özel gaz geçirgen halde dizayn edilmiştir. Ajitatör denilen cihazlarda sürekli hafif çalkalanma işlemi ile depo edilirler. Bütün bu ekstra malzemelerin kullanılmasına rağmen bir trombosit süspansiyonunun muhafaza süresi 5 gündür. Eritrositler ise mevcut kan torbalarında saklandığında ısıyı 2-6 0C arasında tutan özel ısı moderatörlü dolaplarda saklanması gerekmektedir. 2 0C’nin altında eritrositler hemoliz olmakta, 6 0C’nin üzerinde ise bulaş riski artmaktadır. Plazma ürününün ise -20 0C saklanması gerekmektedir. Uzun süre depolanması Faktör VIIIc, vWF, Fibrinojen, Fibronektin ve Faktör XIII gibi proteinlerin kaybına yol açmaktadır.
Bütün bu problemlere çözüm olarak, yakın zamandaki bir çalışmamızda düşük yüzey enerjili, mikro/nano yapılı pürüzlülüğe sahip kan itici yüzeylerin, mevcut kan depolama ürünlerine alternatif olabileceğini bildirdik. Ancak bu yüzeylerin, kan depolamada kullanılabilmesi için daha detaylı bir çalışma gerekmektedir. Bu amaçla planlanan bu çalışmada, kan itici yüzeylerde kan ürünleri depolanacak; depolanan kan bileşenlerinden farklı günlerde (1., 5., 21., 42.günler) örnekler alınarak bu yüzeylerin eritrosit, trombosit ve granülosit üzerine etkilerinin immünolojik, histolojik, mikrobiyolojik, biyokimyasal ve hematolojik olarak incelenmesi yapılacaktır. Böylece kan itici yüzeylerin, kan depolamada kullanılması ile ilgili bildiğimiz kadarıyla literatürde mevcut olmayan kapsamlı bir çalışma yürütülerek, hem bilimsel literatüre katkı hem de kan depolama ürünlerine alternatif ticari çıktı potansiyeli ortaya konulacaktır.