Yapay arı koloni algoritması kullanılarak diyabetik retinopati hastalığının tespiti


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hüseyin Emre Cıkıt

Danışman: Mehmet Bahadır Çetinkaya

Özet:

Diyabetik Retinopati (Diabetic Retinopathy, DR) insülin hormonunun yetersiz ve düzensiz salgılanmasına bağlı olarak ortaya çıkan ve retina tabakasındaki kan damarlarının yapısını bozan ilerleyici bir hastalıktır. DR hastalığı doğru bir şekilde teşhis edilerek uygun tedavi yöntemleri geliştirilmez ise zamanla önemli oranlarda görme kayıpları ortaya çıkar. DR hastalığının yüksek doğrulukta teşhis edilmesini sağlayan en etkili yöntemlerden birisi Fundus Floresein Anjiyografi (FFA) yöntemi olup, FFA ile DR hastalığının tanısı ve takibi etkin bir şekilde yapılabilmektedir.

Bu tez çalışmasında, FFA retinal görüntüler üzerinde DR hastalığı sonucu oluşan yeni kanamalı bölgeler tespit edilerek hastalığın seyrinin izlenmesine yönelik sezgisel algoritmalara dayalı yaklaşımlar geliştirilmiştir. Birçok hastalıkta olduğu gibi DR hastalığının da tespiti, tedavisi ve hastanın tedaviye cevap verip veremediğinin takibi son derece önemlidir. Geliştirilmiş olan sezgisel tabanlı yöntemler sayesinde yüksek doğrulukta elde edilen bilimsel veriler kullanılarak belirli dönemlerle hastalığın seyrinin izlenmesi sağlanabilecektir.

Retinal görüntüler üzerindeki yeni kanamalı bölgeler; K-means kümeleme, sezgisel algoritmalar olan Yapay Arı Koloni (ABC) ve Diferansiyel Gelişim (DE) algoritmaları kullanılarak tespit edilmiştir. İlk olarak, yeni kanamalı bölgelerin daha net ve anlaşılır bir şekilde görülebilmesi için bu bölgelerin çevreleri algoritmalar ile çizdirilerek daha belirgin hale getirilmiştir. Daha sonra, bu bölgelerin piksel tabanlı alan hesaplamaları algoritmalar ile yapılarak hastalık ve hastalığın seyri hakkında daha objektif verilerin elde edilmesi sağlanmıştır. Son olarak, geliştirilmiş olan algoritmaların performansları mukayese edilerek sonuçlar üzerinden değerlendirmeler yapılmıştır.