MATEMATİK ÖĞRETMENLERİNİN VE İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMEN ADAYLARININ ZEKÂ OYUNLARINA YÖNELİK ALGILARININ METAFORLAR YOLUYLA BELİRLENMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Yunus ÖZKAN

Danışman: Onur Alp İlhan

Özet:

ÖZET

Zekâ oyunlarının öneminin son yıllarda arttığını gösteren önemli bir ölçüt de, Milli Eğitim Bakanlığının Zekâ Oyunları dersini 2013 yılında ortaokullar için seçmeli ders olarak uygulamaya almasıdır. Seçmeli Zekâ Oyunları dersini ortaokullarda farklı branşlarda, bu alanda eğitim almış ve gerekli sertifikaya sahip öğretmenler yürütmektedir. Bu dersi hali hazırda yürüten matematik öğretmenleri ve ileride yürütecek olan ilköğretim matematik öğretmen adaylarının zekâ oyunlarına yönelik algılarının tespit edilmesi önemli görülmüştür.

Bu araştırma, ortaokullarda görev yapan matematik öğretmenlerinin ve ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının zekâ oyunlarına yönelik algılarının metaforlar aracılığıyla belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemiyle belirlenen araştırmanın örneklemini, Kayseri ili merkez ilçelerinde ortaokullarda görev yapan 171 matematik öğretmeni ve Erciyes Üniversitesi Ziya Eren Eğitim Fakültesi Matematik ve Fen Bilimleri Bölümü İlköğretim Matematik Eğitimi Anabilim Dalı’nda öğrenim gören 113 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmanın verilerinin toplanması için hazırlanan anket formu, ortaokullarda görev yapan matematik öğretmenleri ve ilköğretim matematik öğretmeni adayları için ayrı ayrı düzenlenmiştir. Matematik öğretmenleri için hazırlanan ankette cinsiyet, kıdem, öğrenim durumu ve zekâ oyunları dersinin daha önceden yürütülüp yürütülmediğini belirleyecek dört adet öncül soru yer almaktadır. İlköğretim matematik öğretmeni adayları için hazırlanan ankette ise cinsiyet, sınıf düzeyi, ağırlıklı not ortalaması ve zekâ oyunlarına yönelik ilgilerinin olup olmadığını belirleyecek dört öncül soru bulunmaktadır. Hazırlanan iki ankette de ortak olan ve araştırmanın ana veri kaynağını oluşturan soru; “Zekâ oyunları... gibidir/benzer. Çünkü…” şeklinde hazırlanmıştır. Araştırmanın verileri nitel veri analiz yöntemlerinden içerik analizi yardımıyla analiz edilmiştir.

Araştırma sonucunda, ortaokullarda görev yapan matematik öğretmenlerinin en sık ifade ettikleri metaforlar, labirent, bulmaca, ceviz ve matematik iken; ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının en sık ifade ettikleri metaforlar ise, hayat, satranç, jimnastik ve labirenttir. Ayrıca, ortaokullarda görev yapan matematik öğretmenleri ve ilköğretim matematik öğretmen adaylarına ait dokuz kavramsal kategoriden sekizi (geliştirici/destekleyici, karmaşık ve sistematik/planlı, bağlayıcı, sürükleyici, düşündürücü, rahatlatıcı/mutluluk verici, eğlenceli) ortaktır.