AKDENİZ BÖLGESİ REFERANS EVAPOTRASNPİRASYON HESAPLAMALARINDA GÜNEŞ RADYASYON VERİLERİ VE REFERANS EVAPOTRANSPİRASYON FREKANS ANALİZİ


Creative Commons License

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, --, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ENGİN KAYMAZ

Danışman: Ali Ünlükara

Özet:

Atmosferin bitki üzerindeki buharlaştırma talebi referans evapotranspirasyonla ifade edilmektedir. Bitki gelişme dönemlerine göre değişen bitki katsayılarıyla söz konusu döneme ait referans evapotranspirasyon çarpılarak bitki su tüketimi hesaplanmaktadır. Dünya Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından referans evapotranspirasyon hesaplamalarında FAO Sulama ve Drenaj Yayınları No.56’da ortaya konula yöntem standart bir yöntem olarak önerilmektedir. Söz konusu yaklaşımda, güneş radyasyonu hesaplamalarında bölgeye ilişkin yerel Angstrom katsayılarının kullanılması önerilmektedir. Bu çalışmada Ülkemizin önemli tarım bölgelerinden Akdeniz Bölgesi için bölgesel Angstrom katsayılarının saptanması ve referans evapotranspirasyonun frekans analizinin yapılması (%95, %75, %50, %25, %10 ve %5 ihtimalle) amaçlanmıştır. Bunun için gerekli uzun yıllık meteorolojik veriler, Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü’nden temin edilmiştir. Osmaniye dışında Akdeniz Bölgesi’nde yer alan Adana, Antalya, Kahramanmaraş, Isparta, Burdur, Mersin ve Hatay illeri Angstrom katsayıları elde edilmiştir. Uzun yıllık iklim verileri ve Angstrom katsayıları kullanılarak tüm bu illerin aylık ortalama referans evapotranspirasyon verileri hesaplanmıştır. Yıllık ortalama toplamlar açısından en düşük ETo değerine 875 mm ile Isparta ve en yüksek 1332 mm ile Antalya sahip olmuştur. Türkiye’de Sulanan Bitkilerin Bitki Su Tüketimleri rehber değerlerinden Kahramanmaraş ve Mersin %0.3 ve %1.06 daha yüksek, Isparta, Adana, Burdur, Hatay ve Antalya sırasıyla %15.8, %1.1, %8.6, %7.3 ve %1.55 daha düşük bulunmuştur. Cropwat 8.0 sonuçlarına göre Mersin %8.2 daha yüksek sonuç verirken Kahramanmaraş %17.9, Adana %8.6, Isparta %10.6, Burdur %7.4, Hatay %21.1 ve Antalya %7.6 daha düşük sonuç vermiştir.