Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Süleyman Burak KARACA
Danışman: Jale Metin Kıyıcı
Özet:
Yapılan bu çalışma; i) tonik hareketsizlik testi uygulanan
Akkaraman ırkı kuzularda aktif-pasiflik bakımından bireysel davranış
farklılıklarının ortaya çıkarılması ve ii) bu farklılıklar ile kuzuların büyüme
performansı arasındaki ilişkinin araştırılması amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla 80 baş Akkaraman ırkı koyuna ait kuzular kullanılmıştır. Kuzulara 7 günlük (123 baş) ve 30 günlük
(114 baş) yaşlarda, kısıtlama testi ile
özel bir alan oluşturarak, kuzuların kısıtlama alanından kaçış denemesi olarak
hareketlilik davranışını göstermesi ile ölçülen, ‘Tonik Hareketsizlik Testi’
uygulanmıştır. Bu testte kuzu serbest bırakıldıktan sonra 60 saniyelik (1 dk)
süre içerisinde tonik hareketsizliğin sağlandığı varsayılmıştır. Testte
hareketlilik gösteren kuzular aktif ‘1’, hareketlilik göstermeyenler pasif ‘0’
olarak kodlanmıştır. Çalışmada bir doğuma düşen kuzu sayısı 1.53, tek
doğum oranı %46.25 ve ikiz doğum oranı %53.75 olarak belirlenmiştir. Kuzuların
doğum, 15. gün ve 30. gün ağırlıkları ortalamaları sırasıyla 5.11±0.56 kg,
9.23±0.17 kg ve 13.24±0.26 kg olarak saptanmıştır.
Çalışmada 7.
gün tonik hareketsizlik testinde kuzuların %62.6’sı aktif %37.4’ü pasif 30. gün testinde %59.6’sı aktif ve % 40.4’ü pasif olarak tespit
edilmiştir. 7. gün ve 30. gün tonik hareketsizlik testinde aktif pasiflik bakımından
cinsiyetler ve doğum tipi arasındaki farklılık istatistiki olarak önemli
olmamıştır (P>0.05). Çalışmada 7. gün tonik hareketsizlik testi verileri ile
doğum ağırlığı arasındaki ilişki istatistiki olarak anlamlı (P<0.05)
bulunmuş ve aralarında pozitif korelasyon (r=0.177) belirlenmiştir. Çalışmada
30. gün tonik hareketsizlik testi verileri ile değişkenler arasındaki ilişki
istatistiki olarak anlamlı olmamıştır (P>0.05). 30. gün tonik hareketsizlik
testi verileri ile cinsiyet (r=0.014), doğum tipi (r=0.005), doğum ağırlığı
(r=0.110), 15. gün ağırlığı (r=0.021) ve 30. gün ağırlığı (r=0.002) arasında pozitif
düşük, 7. gün tonik hareketsizlik testi arasında (r=-0.110) negatif düşük
korelasyon belirlenmiştir.
Sonuç olarak Akkaraman
ırkı kuzuların yaşamlarının ilk bir haftalık döneminde yaşama güçleri ve büyüme
performanslarının doğum ağırlıkları ve aktiflikleri ile ilişkili olduğu tonik
hareketsizlik testi ile daha belirgin olarak ortaya konulmuştur. Kuzularda yaşamın
ilk birkaç gününde aktif pasiflik durumunun belirlenerek pasif olan kuzulara
bakım ve besleme konusunda daha fazla özen gösterilmesi önerilmektedir.