Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Temel islam Bilimleri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Djavıt RAMADANOSKİ
Danışman: Yusuf Benli
Özet:
XVI. yüzyıl Osmanlı Devleti’nin yükseliş dönemidir. Bu yüzyılda zirvede
olunan ilim alanında da çok sayıda seçkin ilim adamları yetişmiş ve önemli
eserler bırakmışlardır. Osmanlı’nın yükseliş devrinde Kelâm ilminde şerh ve
haşiye çalışmalarının ağırlıkta olduğu görülse de özgün eserler de verilmiştir.
Özellikle bu yüzyılda ilmiye sınıfı içerinde tedris ve telif gibi
faaliyetleriyle tanınan Taşköprizâde İsameddin Ahmed Efendi de İslâmî ilimlerin
her dalında temâyüz eden bir şahsiyet olarak dikkat çekmektedir. Taşköprizâde
Ahmed Efendi felsefe, kelâm, mezhep ve tasavvufu şahsında birleştirerek klasik bir
âlim tipini temsil etmiştir. Bu müellifin Hanefî-Matüridî ekolünü benimsediği
ve hem devlet kademeleri hem de toplum nezdinde vazife ve eserleriyle Sünnî
İslâm anlayışının yerleşmesi için yoğun çaba harcadığı hissedilmektedir.
Döneminin ilmî birikimini yansıtan çok sayıda eser telif ettiği ve bu eserlerin
de kendisinden sonra asırlardır tesirini sürdürdüğü bilinmektedir. Ayrıca
günümüzde de muhtelif bilim alanlarında bilimsel çalışmalara konu edildikleri görülmektedir.
Bu araştırma da Taşköprizâde Ahmed Efendi eserlerinde mezhebî meseleleri tespit
etmek ve konuyla ilgili bazı örnekler üzerinden İslam Mezhepler Tarihi
açısından analizler yapmayı hedeflemiştir.