VERMİKÜLİT - ZEOLİT KARIŞIMLARININ ATIK SULARDAN FOSFOR VE AZOT GİDERİM PERFORMANSININ DEĞERLENDİRİLMESİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Biyosistem Mühendisliği, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Gözde Nur DEMİR

Danışman: Hasan Ali İrik

Özet:

Türkiye’de bilhassa kırsal bölgelerde evsel atık suların arıtılması için oluşturulan doğal arıtma sistemlerinin (yapay sulak alanların) neredeyse hiçbirinde rutin işletme, bakım ve izleme faaliyetleri gerçekleştirilmemektedir. Bu nedenle çoğu sistemde özellikle filtre malzemesinden kaynaklı olumsuzluklar görülmektedir. Bu çalışmada farklı filtre malzemelerinin sade ve belirli ölçeklerde karışımı halinde atık sulardan fosfor ve azot giderim performansı laboratuvar koşullarında kolon filtre denemeleri ile test edilmiştir. Vermikülit ve zeolit öncelikle sade olarak kullanılıp sonrasında farklı karışım oranlarında (%75-%25, %50-%50, %25-%75) farklı konsantrasyonlarda (10, 25 ve 50 ppm) fosfor ve azot çözeltisi ile doyurulup farklı sürelerde hidrolik bekletme sürelerine (3, 6, 12, 24, 48.saat) tabi tutulduktan sonra alınan süzüklerde pH, elektriksel iletkenlik (EC), toplam azot ve toplam fosfor ölçümleri yapılmıştır. Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği’ne göre pH ve EC sonuçlarında deşarj sınırlarının içerisinde kalmışken fosfor kirliliği bakımından inşa edilen sistemler 25-50 ppm’lik dozlarda ilgili yönetmeliğe uygun başarı vermemiştir. Yapılan çalışmalar neticesinde vermikülit malzemesinin fosfor gideriminde zeolit materyaline göre daha etkili olduğu, azot gideriminde ise iki malzemenin kullanımı da etkili olduğu belirlenmiştir.