DENEYSEL HİPOTİROİD OLUŞTURULAN RATLARDA LEVOTİROKSİN UYGULAMASININ OKSİDATİF STRES VE SİTOKİN DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Temel Bilimler, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Çağlar Kaan BOZBEK

Danışman: Meryem Şentürk

Özet:

DENEYSEL HİPOTİROİD OLUŞTURULAN RATLARDA LEVOTİROKSİN UYGULAMASININ OKSİDATİF STRES VE SİTOKİN DÜZEYLERİ ÜZERİNE ETKİSİ


ÖZET


Bu çalışmada, deneysel hipotiroidizm oluşturulan ratlarda levotiroksin (L-T4) uygulamasının, serum serbest triiyodotironin (fT3), serbest tiroksin (fT4), tiroid stimüle edici hormon (TSH) ile serum total antioksidan kapasite (TAK), serum total oksidan kapasite (TOK), oksidatif stres indeksi (OSI) düzeyleri ve süperoksit dismutaz (SOD) aktivitesi ile karaciğer malondialdehit (MDA) ile sitokinlerden tümör nekrozis faktör-alfa (TNF-α) ve interlökin-6 (IL-6) düzeyleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada 48 adet 39 günlük erkek Wistar albino ratlar rastgele kontrol, hipotiroidili ve levotiroksin (L-T4) ile tedavi edilmiş hipotiroidili grup olmak üzere her bir grupta 16 rat olacak şekilde 3 gruba ayrılmıştır. Kontrol grubundaki ratlara 1 mL serum fizyolojik ve hipotiroidi grubundaki ratlara 28 gün boyunca 6-n-propil tiyourasil (PTU) 10 mg/kg/gün dozunda intraperitoneal olarak enjekte edilmiştir. Levotiroksin ile tedavi edilmiş gruba ise hipotiroidi oluşturulmasının ardından 15 gün boyunca 5 µg levotiroksin 1 mL sodyum klorür (NaCl) içinde sulandırılarak intraperitoneal olarak uygulanmıştır. Çalışma sonunda ratlardan serum ve karaciğer numuneleri alınmıştır. Hipotiroidizmli grupta serum fT3, fT4, TAK düzeylerinin ve SOD (P<0,001) aktivitesinin kontrol grubuna göre istatistiki önemde düşüş gösterdiği, serum TSH, TOK, OSI (P<0,001) ile karaciğer MDA (P<0,01), TNF-α ve IL-6 (P<0,001) düzeylerinin önemli oranda artış gösterdiği saptanmıştır. Hipotiroidizmli gruba levotiroksin uygulaması ile düşen serum fT3, fT4, TAK düzeylerinin ve SOD (P<0,001) aktivitesinin artış gösterdiği, artan serum TSH, TOK, OSI ile doku MDA (P<0,01), TNF-α ve IL-6 (P<0,001)  düzeylerinin ise düşüş gösterdiği ve kontrol seviyelerine yaklaştığı belirlenmiştir. Sonuç olarak; levotiroksin uygulamasının ratlarda PTU kaynaklı hipotiroidizme karşı etkili olduğu, lipid peroksidasyonunu inhibe ettiği ve antioksidan durumu arttırdığı, inflamatuar belirteçlerin seviyelerini en aza indirerek sıçanlarda PTU kaynaklı oluşabilecek karaciğer hasarına karşı korunmasını sağladığı ortaya konulmuştur. Bu nedenle; levotiroksinin hipotiroidizmin tedavisinde potansiyel terapötik kullanımının uygun olabileceği düşünülmektedir.


Anahtar Kelimeler: Hipotiroidizm, levotiroksin, oksidatif stres, rat, sitokin.